Gele doek, rode theedoek en een glazen schaal met bessen uitgetipt op natuursteen

Verkleuring van natuursteen

Roestvlekken en verkleuringen voorkomen of verwijderen

Gele doek, rode theedoek en een glazen schaal met bessen uitgetipt op natuursteen

Als je weet waar vlekken vandaan komen en bekend bent met de eigenschappen van natuursteen of keramische tegels, kun je zelfs hardnekkige vlekken snel schoonmaken.

Verkleuring, roestvlekken of uitbloeiingen op natuursteen worden meestal veroorzaakt door fouten in de planning en uitvoering van het leggen. De meest voorkomende oorzaken van verkleuring zijn vlekkende stoffen die uit de gebruikte bouwmaterialen worden gespoeld of vuil dat van bovenaf op het natuurstenen terras terechtkomt.

Bekijk voorbeelden van hoe schade aan natuursteen ontstaat, hoe de oorzaak van de schade kan worden voorkomen en welke oplossingen er zijn om natuursteen weer schoon en sprankelend te maken, zowel binnen als buiten op het terras!

Ontdek terrasplanken
Travertinplaten van boven in een gemengde binding met een levendig kleurenspel in beige- en bruintinten

Vuil door dieren of plantenresten verwijderen

Veeg plantenresten op het terras weg
Vlekken veroorzaakt door plantenresten kunnen gewoon worden weggeveegd als ze droog zijn. Als vlekken op natuursteen niet zo gemakkelijk te verwijderen zijn, helpt het gebruik van een basisreiniger.

Vooral in de nazomer en herfst kunnen plantendelen door vallend blad, fruit en bessen of uitwerpselen van vogels en andere dieren op het natuursteen terechtkomen en vlekken vormen op de stenen oppervlakken. Verkleuring kan meerkleurig zijn; beige tot lichtrood of paars tot donkerpaars wanneer vogels delen van bessen en fruit over het terras laten vallen.

Schoonmaken: Wanneer het droog is, gewoon bladeren en vuil zoals vogelpoep wegvegen. Bij verkleuringen die al in het oppervlak van de steen zijn doorgedrongen, helpt het om de vloertegels te reinigen met water en een reinigingsmiddel dat geschikt is voor natuursteen, bijvoorbeeld met Lithofin veegonderhoud.

Voor bijzonder hardnekkige vlekken, schrob het oppervlak in een tweede stap met water en de toevoeging van een basisreiniger of buitenreiniger. Volg voor gebruik de productinformatie van het product.

Algen- en mosbestrijding op natuursteen

Zandstenen gevel voor en na verwijdering van de groene coating
Links: Een rode zandstenen gevel met een lelijke groene coating. Rechts: Het resultaat na professionele reiniging door een gespecialiseerd tegel- en natuursteenonderhoudsbedrijf.

Een groene film op natuursteen wordt meestal veroorzaakt door algen die het natuursteen hebben gekoloniseerd. Dit kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door een druipende regengoot, wat leidt tot voortdurende wateropname van de natuursteen en de duidelijk zichtbare groene film. De vochtige plekken worden een ideale voedingsbodem voor algen.

Reiniging: Een groene filmverwijderaar of een buitenreiniger van bijvoorbeeld Lithofin zijn geschikt om algen te bestrijden. Oppervlakken met een zeer zware groene film kunnen ook worden gereinigd door een gespecialiseerd onderhoudsbedrijf voor tegels en natuursteen.

Omdat zandsteen een zachte steen is en niet goed tegen zure reinigingsmiddelen kan, moet er speciaal op worden gelet dat er reinigingsmiddelen worden gebruikt die voor deze natuursteen zijn bedoeld. Breng na de behandeling een impregnering aan om het natuursteen beter te beschermen tegen nieuwe vlekken, verkleuring of algenaantasting.

Vlekken door installatiefouten

Voor en na vergelijking van het reinigen van leistenen tegels op het terras
Het gebruik van een ongeschikt onderhoudsproduct leidde tot de lichtgekleurde vlekken. Na een basisreiniging is het terras weer leisteen.

In het volgende voorbeeld werden leisteenplaten gelegd. Het resultaat na het leggen: een plakkerig en bevlekt oppervlak van de natuursteen met lichte verkleuring. Een professionele reinigingsdienst voor natuursteen en steenherstel ontdekte de oorzaak van de vlekken: De leisteen tegels werden gelegd en stevig gevoegd. Vervolgens werd lijnolie op het natuursteen aangebracht.

Lijnolie is over het algemeen geschikt om vloerbedekking van natuursteen of hout vuil- en waterafstotend te maken en de kleur te laten glanzen. Het is echter niet geschikt voor buitengebruik of voor gebruik in combinatie met epoxyvoegen. De combinatie van lijnolie met epoxyvoegen was de oorzaak van de vlekken op het natuurstenen oppervlak.

Schoonmaken: De natuurstenen platen vereisen een basisreiniging met reinigingsmiddelen voor natuursteen. De grijze waas wordt verwijderd met een verdunde cementsluierverwijderaar. Zodra de vlekken zijn verwijderd, is het gewenste resultaat bereikt: het natuursteen is weer vlekvrij en de indrukwekkende kleur van de leisteen straalt nu.

Tot slot wordt het terras behandeld met een impregnering om nieuwe vlekken te voorkomen. Dit heeft overigens hetzelfde effect als lijnolie, is water- en vuilafstotend, maar is veel geschikter voor natuursteen.

Wat helpt tegen roestbruine vlekken?

Granieten platen met roestvlekken reinigen Voor en na vergelijking
Granieten platen met roestvlekken - wat te doen? Een roestverwijderaar of ontroester gebruiken helpt!

Lelijke roodbruine vlekken op natuursteen zijn roestvlekken. In dit voorbeeld (zie foto's hieronder) werd grind met ijzermineralen gebruikt als bodemmateriaal. Veel van de kiezels hebben zichtbare roestvlekken. Door waterverzadiging lost ijzer op uit het grind, dat door verdamping door de granieten platen en voegen naar boven wordt getransporteerd en zich als roest afzet op de oppervlakken van de natuurstenen platen.

Hoe kunnen de roestvlekken worden verwijderd?

Reinigen: In dit geval is een snelle reiniging van het natuursteen helaas niet voldoende. Omdat de roestvlekken zijn veroorzaakt door het verkeerde bodemmateriaal, moeten de kiezels volledig worden vervangen. Als alleen de oppervlakkige verkleuring zou worden behandeld met een roestverwijderaar, roestoplosmiddel of roestomvormer, zouden er na verloop van tijd nieuwe roestvlekken ontstaan.

Na het vervangen van het beddingmateriaal worden de natuursteenplaten onderworpen aan een basisreiniging met producten voor het verwijderen van roestvlekken (bv. Rust-EX van Lithofin). Het gebruik van de roestverwijderaar is effectief en het natuurstenen terras presenteert zich nu in zijn oorspronkelijke vlekvrije en moderne granietlook!

Oorzaken van verkleuring op natuursteen:

Gele doek, rode theedoek en een glazen schaal met bessen uitgetipt op natuursteen
Natuursteen goed schoonhouden met de juiste producten

Verkleuring door zouten - onjuist gebruik van reinigingsmiddelen

Een mogelijke oorzaak van verkleuring zijn zouten of zuren die op het natuursteen terechtkomen door verkeerd toegepaste reinigings- en onderhoudsproducten. Enerzijds kunnen de zouten lichtgekleurde uitbloeiingen op de natuurstenen oppervlakken veroorzaken en anderzijds kunnen zich kristallen vormen in kleine poriën en microscheurtjes in de natuursteen.

In het laatste geval bestaat het risico dat de kristallisatie van de zouten leidt tot scheuren en afschilferen, omdat zouten hun volume vergroten wanneer ze kristalliseren en zo de natuursteen doen barsten. Dit leidt tot schade aan de natuursteen die niet gemakkelijk kan worden hersteld. Verkleuringen op het oppervlak kunnen daarentegen wel worden verwijderd met geschikte reinigingsmiddelen of geschikte methoden.

Vermijden: Pas de zorg voor de natuursteen aan en gebruik geschikte reinigingsmiddelen.

Terrasplaten leggen: Gebruik geschikte bouwmaterialen

Platen worden op sokkels gelegd, de installateur gebruikt een waterpas
Een bekwame tegelzetter beheerst het leggen van natuursteen in zijn slaap en gebruikt bouwmaterialen die geschikt zijn voor natuursteenplaten

Gebruik bij het leggen van natuursteen mortel of steenslag die geschikt is voor de natuursteen. Bij bouwmaterialen zijn vooral het beddingmateriaal en het voegmateriaal van cruciaal belang. IJzermineralen en mangaanverbindingen in het materiaal kunnen uit grind/zand/snippers van slechte kwaliteit spoelen.

Deze processen kunnen al tijdens het leggen plaatsvinden of pas daarna beginnen; ze treden met name op als de onderconstructie vaak onder water staat. De opgeloste stoffen bereiken dan het oppervlak van de natuursteen met behulp van verdampingsprocessen door de voegen en door poriën/capillairen in de natuursteen en zetten zich daar af als verkleuring.

Voorkom verkleuring: Kies bij het leggen van je vloerplaten en tegels voor een bekwame natuursteenplaatser die ervaring heeft met het leggen van natuursteen.

Als u zelf natuursteen wilt leggen: Gebruik bodemmateriaal van siergrind voor terrasplaten. Rivierzand/grind is niet geschikt als beddingmateriaal, omdat er een verhoogd risico bestaat dat dit materiaal ijzerhoudende onzuiverheden en organische bestanddelen bevat. Deze stoffen zijn de belangrijkste oorzaak van verkleuring! Lees meer over natuursteen leggen op siergrind.

Het volgende geldt ook voor installatie binnenshuis: gebruik installatieproducten voor natuursteen

Travertin tegels worden in het lijmbed gelegd
Leggen van travertin tegels - hier wordt travertin gelegd in een gemengde verbinding

Naast de tot nu toe genoemde oorzaken van verkleuring zijn er nog andere redenen waarom natuursteen verkleuring kan vertonen. Deze verkleuringen treden voornamelijk op wanneer natuursteen in mortel wordt gelegd en met siliconen wordt gevoegd.

Heel vaak treedt er tijdens de droogfase van in mortel gelegd natuursteen een lichte verkleuring op in de buurt van de voegen. Dit wordt meestal veroorzaakt door kalk. Vooral wanneer natuursteen met siliconen wordt gevoegd, kan verkleuring optreden aan de randen van de natuursteen. Dit wordt veroorzaakt door organische bestanddelen in de siliconen, zogenaamde weekmakers. Het resultaat is een vettige rand op het natuursteen.

Voorkom legfouten: Bij het leggen van natuursteen moet altijd een daarvoor bestemde natuursteenspecie worden gebruikt. Kant-en-klare natuursteenspecie bevat trass, dat de kalk bindt die ontstaat wanneer de mortel uitdroogt. Een constant uniforme mengkwaliteit van kant-en-klare natuursteenspecie en andere additieven in de mortel beschermen tegen verkleuring.

Het gebruik van geschikte natuursteensiliconen wordt ook sterk aanbevolen. De reden hiervoor is dat de lage extra kosten van natuursteensiliconen niet opwegen tegen de grote inspanning die nodig is om verkleurd natuursteen te reinigen. Kalkvlekken kunnen relatief eenvoudig worden verwijderd met kalkverwijderaar en cementsluierverwijderaar. Voor het verwijderen is het echter belangrijk om op een onopvallende plek of een ongebruikte natuursteentegel te testen of het product geschikt is voor de steen.

Bouwvuil kan leiden tot verkleuring van natuursteen

Foto van een egalisatiebord op een bouwplaats dat wordt gebruikt om de steenslag draaglaag te verdichten
De steenslag draaglaag wordt verdicht met een egalisatieplaat

Wanneer een huis wordt gebouwd, is het hele terrein in eerste instantie een bouwterrein. Binnen en buiten wordt er gebouwd, gezaagd, gelegd en verdicht. Als de natuurstenen vloer al is gelegd terwijl andere bouwwerkzaamheden nog niet zijn afgerond, bestaat het risico van verontreiniging van bovenaf door allerlei materialen. Vliegroest en andere resten van bouwmaterialen die tijdens latere bouwwerkzaamheden ontstaan, kunnen verkleuring of roestvlekken vormen die zeer moeilijk te verwijderen zijn.

Vermijd verkleuring: Voer indien mogelijk alle bijbehorende bouwwerkzaamheden uit vóór het leggen van de natuursteen. Als er op een Spade nog meer bouwwerkzaamheden nodig zijn, dek de natuursteen dan af voordat u met de werkzaamheden begint. Als er toch vuil op de natuursteen komt, moet dit snel weer worden verwijderd.

Trouwens: heb je nog vragen over het reinigen en verzorgen van natuursteen? Onze natuursteenadviseurs helpen je graag!

Opmerking: alle technische informatie in dit artikel is niet bindend en vervangt niet de kennis van een professioneel gekwalificeerde natuursteeninstallateur.

Foto's 3, 4 en 5 (van bovenaf): Gerhard Wurzenberger

Foto 7: ©Kenny / Fotolia.com

Foto door Tabea Salzer, redactielid
Auteur:
Tabea Salzer
heeft veel teksten en foto's geschreven voor het tijdschrift jonastone. In video's laat ze legtips en ontwerpideeën zien voor het inrichten met natuurlijk mooie tegels en platen. Klik op het YouTube-kanaal van jonastone!